Şiri’den bir nutuk örneği (bestelenmiş şiirler nefes, bestelenmemişler nutuk olarak anılır)
Feyzullah Çelebi’nin oğlu Bektaş Çelebi zaman zaman Şiri, zaman zaman da Hacı Bektaş mahlası ile şiirler yazmıştır. Bektaş Çelebi 1761 yılında ölmüş ve Hacı Bektaş-ı Veli dergahının karşı tarafında, Balım Sultan türbesinin mimarisine benzer bir türbede gömülüdür. Bektaş Çelebi’nin ölümünden sonra, kardeşi Abdüllatif Çelebi burayı Çelebiliğin bir zaviyesi durumuna getirmiştir. Böylece Hacı Bektaş-ı Veli’nin kurduğu nazenin tarikatının dışında, bir Çelebilik yolu da kurulmuş olur.
Bir zamanlar Şiri ve hacı Bektaş mahlaslı şiirlerin, Hacı Bektaş-ı Veli’ye ait olduğu sanılmıştı. Hacı Bektaş-ı Veli’nin dili ile Bektaş Çelebi’nin dili çok ayrıdır. HAcı Bektaş-ı Veli devrinin dili farklıdır. Örneğin Hacı Bektaş-ı Veli Osman Beye: “Öngten sonun gur gele” diye dua eder. Bunun bügünkü Türkçe ile söylenişi: “Önünden sonun gür gelsin” olur. Şu halde bu Türkçe, asla onsekizinci yüzyıl türkçesi olamaz. Şii aruz ve hece veznini başarılı olarak kullanmıştır.
Bir örneği paylaşalım:
Cihan varolmadan ketmi ademde
Hak ile birlikte yekdaş idim ben
Yarattı bu mülkü çünkü o demde
Yaptım tasvirini nakkaş idim ben
Anasırdan bir libasa büründüm
Nar ü bad ü hak ü abdan göründüm
Hayrülbeşer ile dünyaya geldim
Adem ile bile bir yaş idim ben
Ademin sulbünden Şit olup geldim,
Nuhu nebi olup Tufana girdim
Bir zaman bu mülke İbrahim oldum
Yaptım Beytullahı taş taşıdım ben
İsmail göründüm bir zaman ey can
İshak Yakup Yusuf oldum bir zaman
Eyyub geldim çok çağırdım el’aman
Kurt yedi vücudum kan yaş idim ben
Zekeriyya ile beni biçtiler
Yahya ile kanım yere saçtılar
Davut geldim çok peşime düştüler
Mührü Süleymanı çok taşıdım ben
Mübarek asayı Musaya verdim
Ruhulkudüs olup Meryem’e erdim
Cümle evliyaya ben rehber oldum
Cibrili Emine sağdaş idim ben
Sulbü pederinden Ahmedi Muhtar
Rehnümalarından erdi zülfikar
Cihan varolmadan Ehlibeyte yar
Kul iken zat ile sırdaş idim ben
Tefekkür eyledim ben kendi kendim
Mucize görmeden imana geldim
Şahımerdan ile Düldüle bindim
Zülfikar bağladım tiğ taşıdım ben
Sekahüm hamrinden içindi şerbet
Kuruldu aynıcem ettik muhabbet
Meydana açıldı sırrı hakikat
Aldığım esrarı çok taşıdım ben
Hidayet irişti bize Allahtan
Biat ettik cümle Resullullahtan
Haber verdi bize seyrifillahtan
Şahımerdan ile sırdam idim ben
Bu cihan mülkünü devredip geldim
Kırklar meydanında erkana girdim
Yahı velayetten kemerbest oldum
Selmanı Pak ile yoldaş idim ben
Şükür matlabımı getirdim ele
Gül oldum feryadı verdim bülbüle
Cemolduk bir yere Ehlibeyt ile
Kırklar meydanında ferraş idim ben
Ikrar verdik cümle düzüldük yola
Sırrı faşetmedik asla bir kula
Kerbeladan İmam Hüseynle bile
Pakettim damenini gül taşıdım ben
Şu fena mülküne çok geldim gittim
Yağmur olup yağdım ot olup bittim
Urum diyarını ben irşat ettim
Horasan’dan gelen Bektaş idim ben
Gahı nebi gahi veli göründüm
Gahi uslu gahi deli göründüm
Gahi Ahmed gahi Ali göründüm
Kimse bilmez sırrım kallaş idim ben
Şimdi hamdülillah Şiri dediler
Geldim gittim zatım hiç bilmediler
Sırrımı kimseler fehmetmediler
Hep mahluk kuluna kardaş idim ben.
Not:
Ketmi adem -yokluk devresi demek.
Hayrülbeşer – insanların en hayırlısı.
Damen – etek
Fehmetmek- Anlamak
(Bugünlük de bu kadar…. sevgiyle kalın.. NAZENIN)
14 Yorum »
Yorum bırakın
-
Arşivler
- Temmuz 2008 (1)
- Temmuz 2007 (2)
- Mayıs 2007 (4)
- Nisan 2007 (1)
- Mart 2007 (6)
- Şubat 2007 (11)
- Ocak 2007 (25)
- Aralık 2006 (47)
- Kasım 2006 (58)
-
Kategoriler
-
RSS
Entries RSS
Comments RSS
Her biri birbirinden nefis bu nefesler nefisede değerde sevgiye karışır özüyle barışır inş:)elinize sağlık kardeşim Bektaş Çelebi Hazeratının da gönlüne teşekkür!
Yorum tarafından can diyelim Ruha perde | 4 Aralık 2006 |
herkese tşkkür çok beyendim nefis olmuş başarılarınızın devamını dilerim … 😉
Yorum tarafından ilahi dost | 20 Aralık 2006 |
müzik çalmıyodu ben sevmedim
Yorum tarafından emre | 22 Aralık 2006 |
Sevgili Emre,
Nutuk şiir şeklindedir. Şiir gibi okunur. Bestelenmemiştir.
Bestelenmiş olanlarına “nefes” denir. Ancak, zamanla nutuk yerine de nefes kullanılmaya başlamış ve Bektaşi Nefesleri sözcüğü bestelenmiş olsun olmasın hepsini kapsar şekilde halk arasında kabul görmüştür. Bu nedenle bilgiyi vermekle beraber ben de bu ince ayırımı çoğu kez gözardı ederek bir kategoride toplamaya çalışıyorum tüm şiirleri. Bestelenmiş olsun veya olmasın. Nefes sınıflaması altında sunuyorum. Erişilmesi kolay olsun diye… Şiirinin yani nutukun bestesi yok… Belki bir gün biri besteler…
Burada önemli olan, şiirlerin verdiği mesajlar, işlediği öğreti…
Çünkü bunlar, eğitsel birer araç olmuş yüzyıllarca…
Biz de kendi kültürümüzdeki bu zenginliği tanımaya, tanıtmaya çalışıyoruz.
Bektaşi ve Alevi müziğinin de çok güzel örnekleri var. Ancak, benim acemi bir site yapımcısı olmam nedeniyle henüz bu örneklerden sunmam mümkün değil.
Yorumunuz için teşekkür ederim. Vesile oldu, bu açıklamaları yaptım.
Sevgiler,
Nazenin…
Yorum tarafından nazenin | 23 Aralık 2006 |
dostm bu nutuk benim en begendigim nutukdur emegine yuregine saglik ama sunuda belirteyim yaptigin aciklama gercekten aydinlatici tsk ederim ama bu nutuk bestelendi 10 yil kadar once asik ali can tarafindan bende var hemde eksiksiz tum kitalari ile yine yuregine saglik
Yorum tarafından umut | 30 Aralık 2006 |
Sevgili Umut,
Verdigin bilgiye cok tesekkur ederiz. Benim de cok sevdigim bir nutuktu, artik on da nefes diyebiliriz bu durumda…
Bestelenmis halini bir gun dinlemek isteriz…
Sevgiler,
Nazenin..
Yorum tarafından nazenin | 30 Aralık 2006 |
harika tek kelimeyle harika beste gerçi duyamasamda okudum güzeldi yani
Yorum tarafından kübra | 2 Şubat 2007 |
teşekkürler
Yorum tarafından Collog§ | 6 Nisan 2007 |
OKUDUM ÇOK GÜZELDİ!.. HEM BENİM YILLIK ÖDEVİM Dİ
Yorum tarafından YASEMİN ADA | 15 Nisan 2007 |
OKUDUM ÇOK GÜZELDİ!.. HEM BENİM YILLIK ÖDEVİM Dİ
BEĞENDİM
Yorum tarafından YASEMİN ADA | 15 Nisan 2007 |
teşekkürler çok güzel olmuş edebiyat ödevimdi ve hocamız iyi bi not verdi emekleriniz için teşekkürler
Yorum tarafından nesli | 17 Nisan 2008 |
ya arkadaşlar bu yazı güzel falan ama çok uzun oku oku bitmiyo yinede teşekkürler ben yinede kısa bişeyler bulayım…:)
Yorum tarafından hicran | 17 Mayıs 2008 |
cok teşekkur ederım
Yorum tarafından ramazan | 25 Aralık 2008 |
yaza yaza cnm cıktı ya :D:D ınsann yazıcısı olmayınca bole oluyo ıste khrtsn bttım ya yınede herkese teskkrler 🙂
Yorum tarafından merve | 13 Mayıs 2009 |